Mae adeilad yr eglwys yn gysylltiedig â hanes a datblygiad y dref. Ym 1801 dim ond 289 oedd poblogaeth y Rhyl. Yn gynnar yn y 1800au gwelodd y Rhyl, gyda’i milltiroedd o draeth, mynediad i’r môr, ac aer glân, enw da fel lle i’r Fictoriaid, o’r ardaloedd diwydiannol, ymweld ag ef. Sefydlwyd nifer o gartrefi ymadfer ac adeiladwyd gwestai. Erbyn 1861 roedd nifer y bobl oedd yn byw yma wedi cynyddu i 2,965. Yn dilyn agor gorsaf reilffordd y Rhyl ym 1848 ar y brif reilffordd o Gaer, dechreuodd mwy o ymwelwyr ddod i’r Rhyl, ac yn dilyn cyflwyno gwyliau banc ym 1871 cynyddodd nifer yr ymwelwyr – yn enwedig ymwelwyr dydd – yn gyflym. . Ac felly, sefydlwyd y Rhyl fel cyrchfan wyliau.
Roedd y mwyafrif o drigolion gwreiddiol y Rhyl yn siarad Cymraeg ond roedd llawer o’r rhai a symudodd i’r Rhyl yn dod o ardaloedd diwydiannol mawr Lerpwl, Manceinion, a Chanolbarth Lloegr. Roedd Capel Bedyddwyr Cymraeg yn y dref ond roedd y rhan fwyaf o’r newydd-ddyfodiaid yn ddi-Gymraeg ac yn eu plith Bedyddwyr oedd eisiau addoli ar y Sul yn Saesneg. Penderfynodd llawer o’r entrepreneuriaid dylanwadol oedd â chartrefi haf yn y dref, ynghyd â Bedyddwyr lleol, sefydlu Eglwys Bedyddwyr Saesneg yn y dref. Prynwyd y tir yn Sussex Street, lle saif yr eglwys heddiw, am £387 a gosodwyd y garreg sylfaen ym 1862. Agorwyd yr adeilad ar gyfer addoliad cyhoeddus y flwyddyn ganlynol.
Y pensaer oedd F. D. Johnson o Birmingham, a'r adeiladydd oedd James Taylor Jnr. o'r Rhyl. Yn wreiddiol, dim ond yn ystod misoedd yr haf yr oedd yr adeilad ar agor ar gyfer ymwelwyr Saesneg eu hiaith. 
Ymgymerwyd â gwaith adnewyddu mawr ym 1917 a 1951-63. Roedd y llawr gwreiddiol yng nghysegr yr eglwys yn goleddfu o ben Sussex Street i lawr tuag at gefn yr adeilad, gyda rhesi o seddau yn wynebu tuag at y pulpud dyrchafedig. Roedd y consol organ gwreiddiol y tu ôl i'r pulpud, gyda'r ardal o flaen y pulpud wedi'i hamgáu gan reilen ar gyfer y Diaconiaid. Yn y 1980au lefelwyd y llawr a chyflwynwyd seddi hyblyg er mwyn galluogi'r festri i gael ei defnyddio ar gyfer amrywiaeth ehangach o achlysuron.
Roedd yr Eglwys yn Adeilad Rhestredig Gradd II ym Medi 1991 oherwydd ei phwysigrwydd treflun yng nghanol y Rhyl, ac am ei diddordeb yn hanes mudiad y Bedyddwyr yn yr ardal hon. Mae ei sefydlu a'i hanes cynnar yn dangos twf y Rhyl fel cyrchfan wyliau i ymwelwyr o Loegr yn bennaf. gan Roger Handley 2020 |
